
İnfertilite ne demek??....Uygun sıklıkta 1 yıl korunmasız ilişkiye rağmen gebelik oluşmaması durumudur. Toplumun yaklaşık %10-15 ni etkileyen ve çok önemli psikolojık baskı oluşturan infertlite sorunu detaylıca ele alınmalıdır.Bir çiftin korunmasız geçirdikleri bir ayda gebelik oluşma ihtimali % 20-25 oranındadır. Korunmayı bıraktıktan sonraki ilk üç ayda gebelik oranı %50, ilk altı ayda % 75, ilk bir yılda ise % 85 civarındadır.
35 yaş üstü bir kadında 1 yıl beklemek doğru olmayabilir.
Genelikle 1/3 kadın , 1/3 erkek sebeplidir. Sebebi belirlenemyen grupta oldukça sıktır.
Ovulasyon ne demek ??? ...kadınlar için yumurtlama dönemi.Adetin 1. gününden itibaren sayılarak 14. güne geldiğimizde başlayan zaman dilimidir. Fertilite penceresi dediğimiz dönem gebe kalma şansının yüksek olduğu dönemdir. B u pencere dönemi ovulasyondan önceki 5 günden önce başlar.Erkek normal semen özelliklerine sahipse bu dönemde günlük en kötü ihtimalle gün aşırı ilişkiye girmek gerekir. Çok sık ilişki sperm konsantrasyonunu azaltabilir
İnfertil çiftin değerlendirilmesinde eksiksiz bir öykü ve fizik muayene gereklidir. Adet düzeni , dismenore , daha önce doğum kontrol hapı kullanımı,cinsel ilişki sıklığı sorgulanmalıdır.
Yaşam tarzı, yemek alışkanlıkları, toksinlere maruziyet gibi çevresel faktörler araştırılmalıdır.
Kilo fertilizasyon kapasitesini ciddi düzeyde etkiler.Obesite infertilite oranını artırmaktadır. BMI 29kg/ m2 den büyük 577infertil kadını kapsayan bir çalışmada iki gruba ayrılmış ,kilo kaybı sağlanan grupta spontan gebelik oranının % 25 arttığı gözlenmiştir.
BMI yani vücut kitle indeksinin 25 den büyük ya da 17 den küçük olması fertiliteyi olumsuz etkiler
Sigara hem erkek hem de kadın için doğurganlığı olumsuz etkiler.
Aşırı alkol kullanımı kadınlarda ovulasyonu bozar, erkeklerde ise sperm sayısında azalma ve cinsel fonksiyon bozukluğuna neden olur
Günlük 250 mg dan fazla kahve tüketilmesi kadınlarda doğurganlığı olumsuz etkiler. 1 fincan kahve yaklaşık 115 mg kafein içerir.Yani 2 fincan üstü kahve tüketimi sakıncalı olabliyor.
Aile öyküsü bazı durumlarda önem kazanır. Polikistik over hastalığı ve endometrıosis gibi hastalıklarda aile öyküsü söz konusu olabilir.
Erkekte olgun sperm oluşma süreci yaklaşık 90 gün sürer.Bu nedenle 3 ay önceden herhengi bir zararlı kimyasal maruziyet semen yapısı bozabilir.Sperm oluşum ve olgunlaşma döenmi boyunca vücut ısısı çok önemlidir.Yüksek ateşli hastalıklar ya da sıcak ortamda çalışma, çok sıcak duş sperm kalitesini bozabilir.
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar mutlaka taranmalıdır.
Yetişkin erkeklerde geçirilen kabakulak testiküler inflamasyona ve kök hücre hasarına neden olabilir.
Varikosel öyküsü önemlidir.varikosel testisleri drene eden ( boşaltan) sperm kanalları venlerinin genişlemesi durumudur.
Erkekte hipertansiyon, diabet, nörolojık hast ,ereksiyon ya da boşalma sorunları mutlaka sorgulanmalıdır. Bazı ilaçlar semen kalitesini olumsuz etkiler bu yüzden ilaç kullanım öyküsü araştırılmalıdır.
Doğurganlık araştırılırken ;
1- ovulasyon var mı?
2- kadın üreme organ anatomisi normal mi?
3- erkek semen analizi